- ضرورت تربیت جنسی
نیروی غریزه جنسی میتواند سایر غرایز را تحت تأثیر قرار دهد. چنانچه این غریزه در مسیر صحیح خود قرار گیرد، سلامت جسم و آرامش روح و روان را به دنبال خواهد داشت؛ بنابراین تربیت صحیح این غریزه از موارد مهمی است که اسلام بر آن تأکید میورزد.[1]
ضرورت تربیت جنسی از چند بُعد قابل بحث است. ازجمله:
- ویژگیعصرما
تغییرات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در دهههای اخیر موجب دگرگونی مهمی در نهاد خانواده ایرانی شده است؛ بنابراین در پیشگیری و درمان انحرافات جنسی مشکلاتی پدید آمده است. وجود عوامل تحریککننده جنسیِ بسیار؛ از جمله وسایل ارتباط جمعی مانند ماهواره، اینترنت و بهویژه فضای مجازی در این دوره، لزوم آگاهی افراد درباره مسائل جنسی را بیشتر از گذشته نشان میدهد.[2] شناخت مقام خانواده در جامعه و توجه به موقعیت زن در جایگاه رکن اصلی خانواده در این راستا بسیار مهم و کارگشاست.
- اهمیتمسائلبهداشتی
امروزه بیماریهای جنسی بهویژه ایدز، سلامت بیشتر کشورها را تهدید میکند؛ بنابراین باید در این زمینه آگاهیهای لازم به افراد داده شود.
- تأکیداسلام
تعالیم اسلام همواره انسان را از افراط و تفریط در ارضای نیازهای طبیعی بر حذر میدارد و به سوی رشدی متعادل سوق میدهد. محور همه کوششهای پیامبران، آگاه کردن انسانها از سرمایه درونی و عزتنفس خودشان است. ارزشهایی که اسلام برای زندگی انسان معرفی میکند، اصولی ثابت و مطلق دارد و فضیلتهایی که مطرح میکند امری قراردادی و اعتباری نیست. مبانی تعلیم و تربیت در قرآن بر اساس نگرش این کتاب الهی به حقیقت انسان و شئون وجودی او و هدف و کیفیت رشد و حرکت وی به سوی کمال ترسیم میشود.[3]
آیات و روایات و احکام بسیاری به صورت مستقیم یا غیرمستقیم ضرورت تربیت جنسی را مطرح ساختهاند. مثلاً اسلام برای تعدیل میل جنسی، ازدواج را بهترین روش ارضای نیازهای جنسی دانسته است و کنترل نگاه زن و مرد به یکدیگر را یکی از راههای تربیت جنسی بیان میکند.[4]
- خودشناسیودیگرشناسی
تربیت جنسی درواقع درس خودشناسی و دیگرشناسی است. انسان باید آنگونه که برازنده جنسیت اوست بار بیاید، جسم و روان خویش را بررسی کند و سعی کند خود را بشناسد. در تربیت جنسی، دختران و پسران با مسئولیتهای خود در زندگی آشنا میشوند و نحوه ارتباط اجتماعی با یکدیگر را میآموزند.
بعضی دختران و پسران نسبت به هم نگرش درستی ندارند، جنس مقابل را گاهی موجودات فرشته صفت و گاهی شیطان میدانند. قطعاً لازم است که دو جنس نگرش شان را تعدیل کنند، شناخت صحیحی از جنس مقابل خود داشته باشند، از خیالپردازی درباره یکدیگر اجتناب کنند و هنگام تعامل با جنس مقابل رفتاری مبتنی بر احترام با حفظ حدود شرعی داشته باشند.
- تهاجمفرهنگی
تهاجم فرهنگی با ابزارهای مختلف و جذابی که در اختیار دارد قصد دارد زن و مرد را با تحریک غریزه جنسیشان گرفتار کند تا از فکر کردن درباره مقولههای مهمتر دور بمانند؛ بنابراین دادن اطلاعات جنسی مناسب و صحیح به جوانان برای واکسینه کردن آنها این ترفند دشمن را خنثی خواهد کرد.
- جنبههدایتجنسی
غریزه جنسی یکی از غرایز نیرومند و حساس انسان است. این غریزه برای انسان زندگیساز است و در حیات روانی و جسمانی او تأثیراتی خواهد داشت. بسیاری از اعمال، رفتار و حتی بیماریهای جسمانی و روانی انسان از این غریزه مایه میگیرد. اگر غریزه جنسی منطقی و معقول تربیت یابد و به صورت صحیح به کار گرفته شود، به آسایش زندگی کمک میکند، اما اگر در مسیر افراط یا تفریط قرار بگیرد، ممکن است مشکلات جسمانی و روانی زیادی به بار آورد و زندگی دنیا و آخرت انسان را تباه کند. از دیدگاه تربیتی باید تلاش کرد این غریزه تعدیل و کنترل شود و از بیدار کردن نابهنگام و سرکش کردن آن پیشگیری کنیم. [5] بنابراین لازم است جوانان قبل از ازدواج آموزش ببینند.
شیوههای تربیت و آموزش جنسی پیش از ازدواج، به دو دسته «مستقیم» و «غیرمستقیم» تقسیم میشوند.
تربیت جنسی مستقیم، شامل مسائل و اموری است که مستقیماً به نقش جنسیتی دختر و پسر و وظایف، تمایلات و رفتارهای جنسی آنها مربوط میشود، مانند هویتپذیری جنسی، الگویابی جنسیتی، آشنایی با وظایف هر جنس، آمادگی برای انجام دادن وظایف مادری و پدری، پرهیز از تحریکات جنسی و اموری مانند آن، اما تربیت جنسی غیرمستقیم، شامل جنبههایی است که به نحوی بر رفتارهای جنسی دختر و پسر، تأثیر میگذارد، مانند محبت به کودک، ارضای نیازهای روانی، پرورش فضایل اخلاقی، رشد باورهای دینی و مذهبی و اموری مانند آن.
مسائل مربوط به تربیت جنسی غیرمستقیم، اگرچه جنبه عام تربیتی دارند و مستقیماً با تربیت جنسی، مرتبط نیستند، اما از آنجا که رشد طبیعی جنسی در دختر و پسر را تسهیل می کنند و آنها را از انحرافات و اختلالات جنسی مصون نگه میدارند، بسیار مهم هستند.
[1]. شیوههای کنترل غریزه جنسی از نگاه اسلام، ریحانه هاشمی و سید محمد حسن هاشمیزاده، ص 27.
[2]. ر.ک: تربیت جنسی، حسین محمدی، ص 13.
[3]. مبانی تعلیم و تربیت در احادیث، رضا فرهادیان، ص 10.
[4]. تربیت جنسی، محسن فرمهینی فراهانی، ص 2- 3.
[5]. مبانی تعلیم و تربیت در احادیث، رضا فرهادیان، ص 10.